ǿ޴ý

Қазақстанда экипаждың оқшаулану эксперименті «SANA-1» басталды - бұл ғарыштық ұшуға барынша жақындатылған жағдайдағы 10 күндік миссия.
Бұл жоба Қазақстанның өз ұлттық астронавттарды даярлау бағдарламасын құру жолындағы маңызды кезең болып табылады.

Қазақстан-Британ техникалық университетінен (ҚБТУ) жобаға PhD докторы, AI Lab зертханасының ассистент-профессоры және ғылыми бағдарламаның жетекшісі Алина Гуторева қатысуда. Ол миссияның ғылыми бағдарламасын ұйымдастыру, үйлестіру және жүзеге асыру үшін жауапты.

Миссияның негізгі бағыттары:
• Экипаж психологиясы мен мінез-құлқы – стресс, оқшаулану және шектеулі кеңістік жағдайында әрекет ету.
• Технологиялар мен протоколдар – тіршілікпен қамтамасыз ету, байланыс, медицина, когнитивтік және физикалық жүктемелер.
• Экипажды даярлау – өзара әрекеттесу, өзін-өзі реттеу және шектеулі ресурстар жағдайында шешім қабылдау.

Эксперимент барысында оқшауланудың ұйқыға, когнитивтік функцияларға және қатысушылардың физикалық-психологиялық жағдайына әсері туралы деректер жиналады. Бұл нәтижелер ғарыштық медицина мен мінез-құлық ғылымы саласындағы болашақ зерттеулерге негіз болады.

«SANA-1» миссиясы болашақ ғарыштық ұшулардың жалпы сынағы болып табылады. Ол оқшаулану жағдайындағы ұйқы, көңіл күй және назар өзгерістерін зерттеуге, сондай-ақ жабдық пен байланыс жүйелерін сынауға мүмкіндік береді.

Қазақстан өз астронавттарды даярлау бағдарламасын әзірлеуді жоспарлап отыр және елдің төртінші ғарышкері әйел болуы әбден мүмкін.

Бұл жоба қазақстандық ғылымға жаңа көкжиектер ашып, жас зерттеушілерді шабыттандырады.

ҚБТУ ғалымдарының ғарыштық зерттеулерге қосқан үлесіне мақтанады және Алина Гутореваға ғылыми миссиясында табыс тілейді.